zaterdag 14 november 2009

Bijna 100 jaar oud


De Sint Jan aan de Hoofdstraat is gebouwd in 1913 als neogotisch ontwerp door de bekende Tilburgse architect Cornelis van Hoof  (1861-1952) die, naast huizen, ook kerkelijke gebouwen ontworpen heeft. Zo zijn van hem bekend het klooster in Simpelveld, diverse huizen in Tilburg, de voorkant van de Heikese kerk van Tilburg (de kerk bij de schouwburg), de Laurentiuskerk in Ulvenhout, de schoolmeesters- woning in De Moer, maar ook de Theresiaschool in Kaatsheuvel.

De bouw van de Sint Jan kostte destijds fl. 168.000, 20% duurder dan begroot hoewel er gebruik gemaakt werd van stenen, tegels en delen van het interieur van de ernaast gelegen Waterstaatskerk. De nieuwe Sint Jan werd gebouwd omdat Kaatsheuvel erg hard groeide. Het dorp telde inmiddels 5000 inwoners en had een rijk katholiek leven.
In de late middeleeuwen werd er in Loon op Zand gekerkt en in Sprang, tot dat de kerk van Sprang in 1609 in protestantse handen kwam. De katholieken van Kaatsheuvel konden nu in een boerderij naar de kerk op de plek waar nu de Nieuwe Markt is. Die eeuw werd de katholieke kerkgang door de protestanten verboden. Pas in 1736 mochten katholieken weer kerken bouwen, maar wel met beperkingen. Zo ontstonden de schuurkerken, zo genoemd omdat er geen torens en ramen in mochten zijn. De schuurkerk van Kaatsheuvel stond op de plek waar nu het parochieel centrum staat. Uiteindelijk werd pas in 1835 de eerste stenen kerk gebouwd: de Waterstaatskerk, zo genoemd omdat het ministerie van Waterstaat zeggenschap had over het ontwerp. Deze kerk was aan Sint Jan de Doper gewijd. Van de Augustijnerkerk in Hasselt werden in 1840 twee altaren gekocht. Het orgel werd in 1854 aangeschaft. Het was gebouwd door Vollebregt uit Den Bosch, de kast was van Peeters uit Antwerpen. Totaal kostte het orgel fl. 10.000. Het orgel staat nu in de Sint Jan.

Zo is het ook min of meer gegaan met de kruiswegstatie die in 1890 werd gekocht. De maker was Hugo Kohl uit Roermond. Hij zou tussen 1895 en 1898, samen met zijn zoon, het plafond van de kerk in het Noord-Limburgse Tienray beschilderen. Deze kruiswegstatie is ook in de huidige Sint Jan te zien.